Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed là doanh nghiệp tiên phong trong nghiên cứu, sản xuất và cung ứng giống cây trồng chất lượng cao trên địa bàn tỉnh. Những năm qua, Công ty đã đầu tư 2 nhà máy chế biến hạt giống chất lượng cao, 1 nhà máy chế biến gạo công nghệ tiên tiến với công suất từ 10.000 - 40.000 tấn/năm và 1 phòng thử nghiệm quốc gia mã số VILAS 110. Đặc biệt, Công ty đã xây dựng viện nghiên cứu cây trồng với quy mô hơn 152ha gồm 5 trại thực nghiệm tại các vùng khác nhau ở Thái Bình. Tại đây, ThaiBinh Seed đã áp dụng kỹ thuật chọn giống tiên tiến nhất trên thế giới hiện nay như: công nghệ xử lý đột biến trong chọn tạo giống; công nghệ nhân nhanh bằng nuôi cấy mô tế bào; công nghệ chọn tạo, sản xuất hạt giống lúa lai... Hiện, ThaiBinh Seed sở hữu 28 giống lúa được công nhận giống quốc gia, nổi bật như TBR1, BC15, TBR225, TBR97, Thái Xuyên 111... trong đó nhiều giống lúa có diện tích gieo trồng hàng trăm nghìn héc-ta mỗi năm, đóng vai trò quan trọng trong chuyển đổi cơ cấu giống lúa chất lượng cao tại nhiều địa phương trong và ngoài tỉnh. Ông Trần Mạnh Báo, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty Cổ phần Tập đoàn ThaiBinh Seed cho biết: Việc ứng dụng khoa học công nghệ trong nghiên cứu, chọn tạo, sản xuất giống cây trồng nói chung, giống lúa nói riêng trong những năm qua đã giúp ThaiBinh Seed từ doanh nghiệp nhỏ bé của tỉnh vươn lên trở thành một trong những doanh nghiệp đầu ngành giống cây trồng Việt Nam và có đóng góp quan trọng cho sự phát triển của ngành nông nghiệp nước nhà. Xác định đầu tư vào khoa học công nghệ, đặc biệt là giống cây trồng là con đường duy nhất để nâng cao giá trị gia tăng trong nông nghiệp và bảo đảm an ninh lương thực, thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục ứng dụng khoa học công nghệ trong nghiên cứu, chọn tạo giống cây trồng tập trung vào 4 nhóm định hướng chính: Chọn tạo giống lúa chất lượng cao phù hợp với canh tác bền vững; giống có khả năng chống chịu biến đổi khí hậu; nâng cao giá trị dinh dưỡng và chất lượng gạo; ứng dụng công nghệ sinh học và marker phân tử trong chọn tạo giống.

Có thể nói, với những đóng góp tích cực của ThaiBinh Seed cũng như một số doanh nghiệp, đơn vị, địa phương trong và ngoài tỉnh, Thái Bình đã đạt được những thành tựu đáng kể trong công tác chọn tạo và sản xuất giống lúa. Nhiều giống lúa chất lượng cao đã được công nhận và đưa vào sản xuất như: Đông A1, TBR279, nếp A Sào, Bắc thơm, N87, N97... Hàng năm, tỉnh sản xuất khoảng 5.000ha lúa giống với sản lượng đạt khoảng 32.500 tấn.

Có được kết quả trên phải kể đến vai trò quan trọng của Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh trong việc thúc đẩy ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất nông nghiệp nói chung và lúa giống nói riêng. Những năm qua, Liên hiệp Hội đã tổ chức nhiều hội thảo, tọa đàm, diễn đàn kết nối các đơn vị, doanh nghiệp, thúc đẩy chuyển giao công nghệ sản xuất các giống lúa tiên tiến. Tham gia góp ý, phản biện nhiều chương trình, kế hoạch, dự án, đề án phát triển các loại giống cây trồng, quy hoạch các khu vực sản xuất... do cơ quan quản lý nhà nước xây dựng, bảo đảm tính khoa học, khả thi và hiệu quả. Chủ động đề xuất các chính sách thúc đẩy đổi mới sáng tạo, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực sản xuất giống lúa chất lượng cao. Cùng với đó, hàng năm, Liên hiệp Hội phối hợp với các sở, ngành, hội thành viên tổ chức hàng chục lớp tập huấn, hội nghị chuyên đề về kỹ thuật sản xuất trong nông nghiệp, kỹ thuật chọn lọc giống, nhân giống, kiểm định chất lượng giống cho người dân và hội viên. Tích cực tham gia thực hiện chuyển đổi số và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ đối với các giống cây trồng, hỗ trợ các đơn vị trong việc đăng ký quyền sở hữu giống cây trồng và bảo vệ quyền lợi chính đáng của người chọn tạo giống; tham gia tư vấn xây dựng hệ thống dữ liệu giống lúa, hỗ trợ truy xuất nguồn gốc giống bằng mã QR, góp phần minh bạch thị trường giống. Ngoài ra, các hội, chi hội thành viên trong hệ thống Liên hiệp Hội đã phối hợp với các sở, ngành xây dựng nhiều mô hình trình diễn giống lúa mới, ứng dụng công nghệ cao như: giống chịu mặn, giống có thời gian sinh trưởng ngắn, công nghệ nhân giống sạch bệnh, sản xuất giống theo tiêu chuẩn VietGAP... Trên cơ sở đó, đánh giá hiệu quả mô hình và nhân rộng ra toàn tỉnh.

Ông Bùi Trung Kiên, Phó Chủ tịch Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh cho biết: Thời gian tới, Liên hiệp Hội tham mưu UBND tỉnh ban hành chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, hợp tác xã đầu tư chọn tạo, sản xuất và kinh doanh giống lúa chất lượng cao, bao gồm hỗ trợ về vốn vay ưu đãi, thuế, mặt bằng sản xuất và hạ tầng kỹ thuật. Khuyến khích hình thành các trung tâm nghiên cứu, sản xuất giống tập trung, có sự phối hợp chặt chẽ giữa viện nghiên cứu, doanh nghiệp, các trường đại học và người nông dân, bảo đảm chuỗi liên kết đồng bộ từ nghiên cứu đến sản xuất và tiêu thụ giống. Tập trung đầu tư cho hệ thống kiểm định, kiểm nghiệm giống nhằm nâng cao chất lượng giống lúa lưu thông trên thị trường; đẩy mạnh công tác thanh tra, giám sát để ngăn chặn giống giả, giống kém chất lượng. Liên hiệp Hội cũng sẽ tiếp tục thực hiện tốt các hoạt động tư vấn, phản biện chính sách phát triển giống lúa; tổ chức hội thi sáng tạo khoa học công nghệ và kỹ thuật tỉnh; triển khai mô hình trình diễn, tập huấn kỹ thuật đồng thời hỗ trợ truyền thông và phổ biến kiến thức khoa học cho người dân, góp phần phát triển nền nông nghiệp hiện đại, bền vững.

Mô hình trình diễn giống lúa thuần năng suất chất lượng cao TBR87 của ThaiBinh Seed trên cánh đồng xã Minh Khai (Hưng Hà).

Thu Hoài