Ngày 23/6, các nhà khoa học tại Đài quan sát Vera C. Rubin, Chile, đã công bố những hình ảnh đầu tiên chụp từ chiếc máy ảnh kỹ thuật số lớn nhất từng được chế tạo. Những bức ảnh sắc nét ghi lại các tinh vân, cụm sao và hàng triệu thiên hà, đánh dấu bước khởi đầu cho cuộc khảo sát bầu trời phía Nam kéo dài một thập kỷ.

Trong khoảng 10 giờ quan sát thử nghiệm, Rubin đã phát hiện 2.104 tiểu hành tinh mới, bao gồm 7 tiểu hành tinh gần Trái Đất - tất cả đều không gây nguy hiểm. Máy ảnh 3.200 megapixel của kính thiên văn này có thể chụp những vùng rộng lớn với độ chi tiết cực cao, cho phép giới thiên văn quan sát những vật thể mờ nhạt nhất trong không gian.

Một trong những bức ảnh đầu tiên là hình ảnh ghép của các tinh vân Trifid và Lagoon - những vùng hình thành sao cách Trái Đất hàng ngàn năm ánh sáng. Ngoài ra, Rubin còn ghi lại một đoạn video dựng từ hơn 1.100 ảnh, bắt đầu từ hai thiên hà và mở rộng ra gần 10 triệu thiên hà, tương đương 0,05% trong tổng số 20 tỷ thiên hà mà Rubin dự kiến quan sát trong 10 năm tới.

Hình ảnh một phần cụm thiên hà Virgo được chụp bởi Đài quan sát Vera C. Rubin. (Ảnh: NSF-DOE Vera C. Rubin Observatory)

Dự án do Quỹ Khoa học Quốc gia Mỹ và Bộ Năng lượng Mỹ tài trợ, với sự tham gia xử lý dữ liệu từ các cơ sở quốc tế, bao gồm cả Anh. Mục tiêu chính của Rubin là thực hiện Khảo sát Di sản Không gian và Thời gian (LSST) - một dạng phim tua nhanh vũ trụ, ghi lại sự thay đổi của các vật thể như sao nổ, sao chổi hay hành tinh mới.

Bên cạnh việc phát hiện tiểu hành tinh, Rubin còn kỳ vọng mang lại hiểu biết sâu hơn về "vũ trụ tối" - phần không thể quan sát trực tiếp bao gồm vật chất tối và năng lượng tối. Đây là hai thành phần được cho là chiếm tới 95% vũ trụ nhưng vẫn còn nhiều bí ẩn. Các nhà khoa học hy vọng, thông qua việc lập bản đồ sự phân bố và thay đổi của chúng, Rubin sẽ giúp giải mã tốc độ giãn nở của vũ trụ trong tương lai.

Theo: vtv.vn