Là một trong những người đầu tiên ở xã Nam Thịnh (Tiền Hải) thực hiện mô hình nuôi ong lấy mật, ông Vũ Quang Đạo đã gắn bó với nghề hơn 20 năm. Nhờ chịu khó học hỏi, áp dụng đúng kỹ thuật trong quá trình nuôi nên đàn ong của gia đình ông phát triển tốt. Từ 7 đàn ong đầu tiên, đến nay, ông đã có hơn 300 đàn ong lấy mật. Bình quân mỗi vụ gia đình ông thu hoạch 10 tấn mật. Ngoài nuôi ong lấy mật, ông Đạo còn nhân đàn để bán ong giống, nâng cao hiệu quả kinh tế. Thu nhập từ bán ong giống và mật ong của gia đình đạt gần 700 triệu đồng/năm. Ông cho biết: Nghề nuôi ong không phải đầu tư quá nhiều về chi phí, chủ yếu phụ thuộc vào nguồn hoa tự nhiên của rừng sú vẹt ven biển. Khi nguồn hoa trong khu vực cạn kiệt, người nuôi ong sẽ di chuyển đàn ong sang vùng khác để có hoa thu mật. Nuôi ong không khó nhưng đòi hỏi người nuôi phải kiên trì, nắm vững kỹ thuật và hiểu rõ tập tính của ong. Người nuôi cần chú trọng đến kỹ thuật nuôi từ khâu chọn giống, chọn địa điểm, đặc biệt lưu ý đến quá trình sinh trưởng của đàn ong; kỹ thuật tách đàn, áp dụng hiệu quả cách thu hoạch mật bằng thùng quay ly tâm để tăng sản lượng mật, bảo đảm chất lượng của mật ong, thường xuyên kiểm tra cầu ong, di chuyển cầu ong liên tục để tích mật mới làm tăng năng suất mật.

Còn ông Nguyễn Văn Chiến, xã Hồng Bạch (Đông Hưng) - người có trên 20 năm kinh nghiệm nuôi ong cho biết: Để đàn ong khỏe mạnh cho năng suất, chất lượng mật cao, đòi hỏi sự khéo léo, cẩn thận của người nuôi khi chăm sóc. Mỗi ngày phải thường xuyên kiểm tra, vệ sinh thùng ong, bảo đảm luôn khô ráo, sạch sẽ, chủ động phòng tránh bệnh và các loại côn trùng gây hại cho ong. Đặc biệt, người nuôi phải lưu ý đến quá trình sinh trưởng của đàn ong, nắm vững kỹ thuật tách đàn, tạo ong chúa, lấy mật, phấn hoa, xử lý kịp thời hiện tượng ong bốc bay và bệnh thối ấu trùng. Trong quá trình kiểm tra đàn ong phải hết sức nhẹ nhàng, cẩn thận. Tùy theo từng thời điểm, phải có biện pháp chống rét, chống nóng thích hợp cho đàn ong. Với giá bán 250.000 đồng/lít, trừ chi phí, mỗi năm tôi thu từ 300 - 400 triệu đồng.

Cũng theo ông Chiến, nhiều người ví người nuôi ong như những người du mục bởi trong vòng một năm họ phải di chuyển đàn ong hết vùng này đến vùng khác để kiếm thức ăn cho ong. Dù con ong là loài chăm chỉ nhưng cường độ và thời lượng làm việc của ong lại phụ thuộc khá nhiều vào nhiệt độ và sự phong phú cũng như chất lượng các loài hoa quanh vùng. Nghề nuôi ong lấy mật phụ thuộc rất nhiều vào điều kiện thời tiết, năm nào mưa nắng đan xen, cây cối đâm chồi nảy lộc, gặp được vùng hoa sum suê chỉ cần 10 ngày đến nửa tháng sẽ có được những bánh mật vàng ươm. Nếu thời tiết mưa gió thất thường sẽ ảnh hưởng đến chất lượng và sản lượng mật. Cụ thể, nếu trời mưa nhiều mật sẽ lỏng, nắng quá gắt thì mật lại sánh và khó vắt. Mật ngon phải có màu vàng nhạt, sóng sánh, có hương thơm của phấn hoa tự nhiên, có vị ngọt thanh chứ không ngọt gắt như đường.

Hiện toàn tỉnh có khoảng 800 hộ nuôi ong, với số lượng ong đạt 12.000 đàn. Những năm qua, nghề nuôi ong lấy mật phát triển mạnh, nhất là ở các xã ven biển. Nhiều hộ đã chủ động học hỏi, ứng dụng kỹ thuật, mở rộng quy mô đàn ong. Các ngành chuyên môn cũng tích cực tổ chức tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật giúp người dân nâng cao năng suất, chất lượng mật. Để phát triển bền vững, người nuôi cần tuân thủ quy trình kỹ thuật, kiểm soát chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu để đưa mật ong vào siêu thị và thị trường rộng lớn hơn.

Mô hình nuôi ong lấy mật của hộ dân xã Nam Phú (Tiền Hải).

Mạnh Thắng